***Şeytanın en büyük hile ve tuzaklarından birinin, mal sahiplerini dünyalık emelleri peşinde koşturup, onları ahiretten
ve ahirete ilişkin amellerden uzak tutan zevklerle meşgul etmesi olduğunu gördüm. Şeytan, toplamaya ve elde etmeye
teşvik ederek onları malla meşgul ettiği zaman onlara malı korumalarını ve başkalarına vermemelerini emreder. İşte bu,
şeytanın en sağlam hilelerinden ve en güçlü tuzaklarından biridir.***

**Sonra şeytan bu işte, bazı gizli hilelerin inceliklerini saklamıştır. Şöyle ki müminleri mal toplamaktan korkutmuş,
ahiret talibini ondan nefret ettirmiş, tövbe edeni elindeki maldan kurtulmaya yönlendirmiştir.**

***Şeytan, onu züht hayatı yaşamak için teşvik etmeye devam etmekte, elindekileri terk etmeyi emretmekte ve kazanç
yollarına karşı onu korkutmaktadır ki böylelikle kişinin samimiyeti ve dinini muhafaza ettiği ortaya çıksın. Bu olayın
gizli taraflarında şeytanın acayip tuzakları vardır.***

***Bazen de şeytan, tövbe eden kişinin rehber edindiği şeyhlerden birinin dilinden konuşarak ona şöyle der:*** *“Malından kurtul ve zahidler zümresine gir! Yiyebileceğin bir sabah veya akşam yemeğin bile olsa sen zahidlerden
olamazsın ve azim mertebelerine ulaşamazsın.”* ***Hatta bazen ona doğruluktan uzak, bir sebebe dayalı olarak
ve bir mana için söylenmiş olan hadisleri tekrarlayıp durur.***

**Kişi elindekini verip kazanç kapıları kapandığında bu sefer dönüp ihvanla olan bağına tamah etmeye veya sultanın
sohbetinde bulunmak ona güzel görünmeye başlar. Çünkü bu yola giren kişi züht ve dünyayı terk etme yolunda yürümeye
sayılı günler dayanabilir. Sonra mizaç geri gelir ve isteklerini talep etmeye başlar. Böylece kaçmış olduğu şeyden 
daha çirkin bir duruma düşer. Sonunda isteklerini elde etme uğrunda ilk olarak dinini ve namusunu harcar, dinini ve namusunu ufak
bir menfaat karşılığında çekinmeden pazarlar. Böylelikle alttaki (alan) el makamında kalır.**

***Eğer bu kişi, ricalin ve onların şereflilerinin hayatlarına baksa ve onların önde gelenleri hakkındaki doğru sözleri iyice
düşünmüş olsa Halil İbrahim aleyhisselamın sahibi olduğu hayvanların yaşadığı beldeye sığmadığını, Lut aleyhisselamın,
peygamberlerden çoğunun ve sahabeden büyük bir grubun da böyle olduğunu öğrenirdi.***

**Onlar ancak yokluk anında sabrettiler, ne hayatlarını idame ettirecek şeyleri kazanmaktan ve ne de var olan mubah şeyleri
almaktan kaçındılar.**

***Ebu Bekir radıyallahu anh, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem hayattayken ticaret yapmak üzere yolculuğa çıkardı.
Sahabenin çoğu devlet hazinesinden aldıkları paranın kendilerine yetecek miktarından fazlasını muhtaç olan
kardeşlerine verirlerdi. İbni Ömer radıyallahu anh ne kendisine verilen bir şeyi geri çevirir ne de başkasından bir şey isterdi.***

**Ben din ve ilim ehlindeki bu hâli etraflıca düşündüm ve gördüm ki başlangıçta ilim onların kazanç yollarına
başvurmalarına engel oldu. Ne zaman ki hayatlarını sürdürecek şeye muhtaç kaldılar, o zaman zelil oldular. Oysa
onlar aziz olmaya daha layıktılar.**

***Eskiden devlet hazinesi, ihvanın artıklarına onları muhtaç etmiyordu. Fakat şimdilerde devlet hazinesi yardımı
olmayınca hiçbir mütedeyyin dininden bir şeyler (taviz) vermedikçe hiçbir şey yapamaz oldu. Keşke yapabilseydi!
Bazen dini de telef olur ve hiçbir şey elde edemez.***

**Akıllı olanın yapması gereken elinde olanı koruması, bir zalimin tahakkümü altına girmemek ve bir cahilin yağcılığına maruz kalmamak 
için kazanmaya gayret etmesidir. Fakirlik hakkında birçok şeyler iddia eden sufîlerin böylesine yanlış görüşlerine iltifat edilmemesi de gerekir. 
Bile isteye fakirlik ancak acizlerin hastalığıdır. Bu kimseler serbest hareket etmekten korkar ve el açmayla yetinir. Böyle davranmak
yiğitlerin mertebelerinden biri değildir, bu ancak ‘korkak zahidlerin’ makamlarındandır.**

***Verilen değil veren, sadaka alan değil veren olmak için çalışıp kazanmak işte bu cesur ve faziletli kimselerin
mertebelerindendir. Bu hususu iyice düşünen kimse zenginliğin şerefini ve fakirliğin tehlikesini anlar.***

***(Saydul Hatr- Hatırlı Satırlar - İbnu'l-Cevzi)***

Şeytanın Hileleri ve Tuzağı

***Hisle ilgili arzuların en  büyüğü kadınlardır.***

**Bazen insan, elbise içinde bir kadını görür ve onun kendi hanımından daha güzel olduğu hayaline kapılır veya düşüncesinde güzel kadınları tasavvur eder. 
Kişinin fikri ise kadında sadece güzelliğe bakar ve onunla evlenip rahatlamaya çalışır.**

***Murâdına erdiğinde fazla bir süre geçmeden evlendiği kadında olmasını düşünmediği kusurlara bakmaya başlar ve bıkarak başka bir şey ister. 
Oysa bilmez ki görünüşteki isteklerini elde edebilmesi bazen bazı mihnetlere sebep olabilir.***

**Bu mihnetlerden kimini şöyle sıralayabiliriz:**

***Evlendiği ikinci eşinin dindar olmaması, akılsız olması, onu sevmemesi, tedbirsiz ve  düzensiz olması.***

**Böylece elde ettiklerinin çoğu kişinin elinden kaçar.**

***İşte zînâyı alışkanlık hâline getirenleri çirkin işler yapmaya iten budur.***

**Çünkü bu kişiler kadının kusurlarının değil güzelliğinin göründüğü bir hâlde onunla oturup kalkarlar. Yaşadıkları o an onlara  zevk verir ve sonra başka bir kadına giderler.**

***Akıllı olan  kişi  bilsin ki istediği şekilde tam  bir  murâdını elde etmesi mümkün değildir.***

**Dünya kadınları Allah’ın** *(Celle ve Â'la)* **şu kavlinden daha güzel bir şekilde kusurlu görülmemiştir:** *“Onlar için orada tertemiz eşler vardır.”* ***(Bakara Sûresi 25. âyet meali)***

***(Saydul Hatr- Hatırlı Satırlar - İbnu'l-Cevzi)***

Arzuların En Büyüğü | Hatırlı Satırlar

**İran beldelerinden birinden bize bir fâkih geldi, bulunduğu yerde kadılık yapıyormuş. Bineğinde altın olduğunu, gümüş su kapları taşıdığını ve birçok haram şeyler bulunduğunu gördüm. Kendi kendime dedim ki bunun ilmi ne fayda ediyor? Tam aksine, vallahi aleyhindeki deliller çoğalmış!**


**Bunun en büyük sebebi bu kimselerin selefin ve Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in yaşantısı hakkındaki bilgilerinin azlığıdır. Evet, onlar her şeyden habersiz değiller ancak muhalefet ilmiyle meşgul olup öğrenmiş oldukları bilgi kırıntısıyla öne geçmek istiyorlar.**


**Hadis dinlemek ve selefin yaşantısını öğrenmek onları ilgilendirmiyor. Sultanlarla berâber oluyorlar ve onlar gibi görünmeye muhtaç kalıyorlar. Hatta bazen bu yaptıkları önemsiz bir şeymiş gibi geliyor onlara. Akıllarına böyle bir şey gelmese bile arzuları önünde hiçbir engel olmaksızın onlara gâlip gelmiş durumda. Bazen akıllarına şöyle demek geliyor: Bu yaptığım iş müsâmaha edilebilir ve ilimle uğraşmamız sadedinde bağışlanabilir.**


**Sonra âlimlerin dünyalık bir şeyler elde etmek amacıyla onlara ikramda bulunduğunu görürler ve bu yaptıklarını reddetmedikleri gibi onlara bir şey de demezler. Âlimlerden bazılarının vâlilerin yanında gezdiklerini ve köle satın aldıklarını gördüm. Âhiretten ümidini kesmiş olanlardan başkası bunu yapmaz. Seksen yaşına girdiği hâlde bu durumda olan âlimler gördüm.**


***Ey dînini korumak isteyen ve âhirete kesin inanmış olan kişi, Allah’ı hatırla, Allah’ı!***


**Sakın fâsit yorumlar yapma, galip arzulara uyma. Eğer sen bu gibi fesatlardan birine dalmak için nefsine ruhsat verirsen işin sonunda diğerlerini de yapmaya başlarsın ve hevânın alışmasından dolayı bir daha işin içinden çıkamazsın. O hâlde nasihatimi dinle: Kırıntılarla yetinip dünya erbâbından uzak dur.**


**Eğer hevâ gürültü çıkarıp bağırmaya kalkarsa onu def et! Belki sana** *“Şu işte bir beis yoktur”* **diyebilir. Sakın onun dediğini yapma.**


**Çünkü dediği şeyde bir beis olmasa bile başkasını dâvet eder ve işi telâfi etmek iyice zorlaşır.**


**Sert hayat koşullarına sabret, hevâlarına uyanlardan uzak dur. Din ancak böyle tamam olur. Ne zaman ruhsat kapısı açılsa bir başkasına götürür, tıpkı kıyının derin suya götürdüğü gibi. Sonuçta arzulanan şeyler; bir yemeğin ardından bir başkası, bir elbiseden sonra bir başkası ve biri diğerinden daha güzel olan yüzden başka bir şey değildir. Dünya ancak pek kısa günlerden ibârettir.**


***(Saydul Hatr- Hatırlı Satırlar - İbnu'l-Cevzi)***


Allah’ı hatırla, Allah’ı! | Hatırlı Satırlar

**Bil ki zaman aynı kalmaz, tıpkı Allah'ın (Azze ve Celle) buyurduğu gibi: “O günleri biz insanlar arasında döndürür dururuz.” (Al-i İmrân, 3/140) Bazen fakirlik bazen zenginlik, bazen izzet bazen zillet olur. Bazen dostları sevindirir, bazen düşmanları üzer.**


**Mutlu olan, her durumda tek bir esasa bağlı kalan kimsedir ki bu esas Allah'tan sakınmaktır (takva). Çünkü böyle yapan kimse zengin olsa takvası onu süsler. fakir düşse ona sabır kapılarını açar, afiyette olursa üzerindeki nimeti tamamlar, başına bir bela gelse onu güzel gösterir.**


*Zaman ister onu düşürsün ister çıkarsın, ister çıplak bıraksın ister doyursun, isterse de aç bıraksın, bunlardan hiçbir zarar görmez.*


**Çünkü bütün bunlar geçici ve değişken şeylerdir. Takva selametin aslıdır, asla uyumayan bir bekçidir ve sürçme anında insanın elinden tutup kaldırır, had ve sınırları aşmaması için onu durdurur. Takva olmaksızın elde edilmiş bir zevkin aldattığı kimse makbul değildir.**


*Çünkü o zevk değişecek ve onu hüsrana uğramış hâlde bırakıp gidecektir.*


**Her durumda takvaya sarılmaya bak! Böyle yaparsan muhakkak darlıkta genişlik, hastalıkta esenlik bulursun. Bütün bunlar O takvanın dünyadakı karşılığıdır. Ahiretteki ise malumdur.**


***(Saydul Hatr- Hatırlı Satırlar - İbnu'l-Cevzi)***

Mutluluk Takvada | Hatırlı Satırlar

**En garip şey Allah'ı bilmekten uzak olmasına rağmen kişinin marifet sahibi olduğunu iddia etmesidir. Allah'ı ancak O'ndan korkan bilip tanır. Kendi hâlinden emin ve huzurlu olan kişi marifet ehlinden değildir.**


**Zâhidler arasında öyle bazı gafiller var ki neredeyse kendisinin** *sevilen ve makbul bir veli olduğuna kesin şekilde inanıyor.* **Bazen ona art arda öyle lütuflar veriliyor ki bunları birer kerâmet zannediyor ve lütuflarla beraber yaşamanın çepeçevre sarıp kuşattığı** *istidracı* **unutuyor.**


**Hatta bazen bu gafiller başkalarını küçümser ve oturdukları mahallenin kendileri sayesinde korunduğunu zannederler.** *Ayakta dikildiği birkaç rekâtlık namaz veya yorulmuş olduğu bir ibadet onu gurura sevk eder.* **Hatta bazen kendisinin dünyanın kutbu olduğunu ve ondan sonra hiç kimsenin aynı makama ulaşamayacağını zanneder.**


**Sanki böyle yapan kimse Musâ (aleyhisselam)'ın Allah ile konuşurken Yuşâ'nın peygamber yapıldığını, Zekeriya
(aleyhisselâm)'ın duâsı kabul olunduğu sırada testereyle biçildiğini; Yahya (aleyhisselam) “Seyyid” olarak vasfedildiği sırada bir kâfirin ona musallat edilip başını kestiğini;** *Bel'âm'ın yanında ism-i azam olduğu hâlde köpeğe benzetildiğini,* **uygulama hâlindeki bir şeriatın neshedilip hükmünün kaldırıldığını, beden mamur hâldeyken harap olup yıpranmaya maruz kaldığını, azimle çalışıp büyük bir mertebeye ulaşan âlim bu hâldeyken onun çağında bir çocuğun büyüyüp onun kusurlarını ve hatasını inceleyecek dereceye yükseldiğini bilmiyor.**


*Nice “Benim gibisi yok” diyen kişi, eğer yaşayıp da kendisinden sonra fesâhat alanında neler olduğunu işitmiş olsa kendini dilsiz sayardı.* ***Bu İbn Semmâk, İbn Ammâr ve İbn Sem'un'un öğüdüdür.***


**Nasıl oluyor da bir şey infâk eden kimse kendini beğeniyor! Belki de bizden sonra gelecek olanlar bizi adamdan saymayacaklar!**


**Bir meskende oturmaktan ve bir makama muhalefetten sakın. Uyanık olan kişi tedirginlik hâlini korusun, yaptığı çok ibâdeti küçük görsün, nefsinin değişip dönüşmelerinden ve kaderlerin ona nüfuz etmesinden korksun.**


**Bil ki işaret ettiğim bu şeylerin farkında olmak kendini beğenme duygusunun boynunu vurur ve kibirli olanın kibrini götürür.**


📌*İstidrâc: Allah'ın kullara onları çok sevindirecek ve güven verecek birçok nimeti vermesi, sonra da onları en gafil oldukları bir anda ansızın cezalandınmasıdır.* ***(Zâdu'l-Mesîr fî ʿilmi't-Tefsîr, 33)***


📌*Bel'âm b. Bâurâ. İsrailoğulları'nın âlimlerinden biri olup Allah onu ilim sâhibi olduktan sonra saptırmış ve başkalarına ibret kılmıştır.*


***(Saydul Hatr- Hatırlı Satırlar - İbnu'l-Cevzi)***

Benim Gibisi Yok | Hatırlı Satırlar

**Nefsine karşı uyanık ol. Geçmişteki kusurların ve ihmallerin için pişmanlık duy. Vaktin varken kâmillere ulaşmak için gayret et. İçinde hâlâ canlılık varken dalını sula. Zâyi olan anlarını hatırla ki onlar öğüt olarak yeter de artar. Boşa geçen zamanlarındaki tembellik zevki gitti ve fazilet mertebeleri elden kaçtı.**


*Selefi sâlihin (Allah onlara rahmet eylesin) her türlü fazileti severler ve bir tanesini bile ellerinden kaçırdıklarında ağlarlardı.*


**İbrâhim b. Ethem şöyle diyor: “Hasta yatağında yatan bir abidin yanına girdiğimizde ayaklarına bakıp ağlıyordu. Dedik ki: ‘Neden ağlıyorsun?’ Dedi ki: ‘Allah yolunda toza bulanmadı bu ayaklar!’ O sırada bir başkası ağlamaya başladı. Dediler ki: ‘Neden ağlıyorsun?’ Dedi ki: ‘‘Oruçlu geçirmediğim bir günüm ve namaz kılmadığım bir gecem var!**”


**Bil ki, günler saatlere, saatler nefeslere ayrılmıştır. Her nefes birer hazinedir. Sakın ola ki bir nefesin bile boşa geçmesin. Sonra kıyâmet gününde hazinenin boş olduğunu görüp pişmanlık duyarsın.**


**Adamın biri Âmir b. Abdi Kays’a şöyle der:** “Dur, seninle konuşacağım.” Bunun üzerine Âmir adama der ki: “O hâlde güneşi tutup durdurmalısın.”*


**Bir grup insan Ma’rûf el-Kerhî’nin yanında otururlar. Onlara der ki:** “Kalkmak istemiyor musunuz? Şüphesiz ki güneşin meleği hiç usanmadan onu çekmeye devam ediyor.”*


**Bir hadiste şöyle buyrulmuştur: “Kim ‘Subhânâllahi’l-azîm ve bi hamdihî’ derse cennette onun için bir hurma ağacı dikilir.” Şu anlarını boşa geçirenlere bakın ki ne kadar çok hurma ağacını elden kaçırıyorlar! Selef bütün anları ganimet bilip değerlendirirdi. Kehmes (rahimehullah) bir gün ve gecede Kur’ân’ı üç kere hatmederdi.**


**Seleften kırk adam yatsı abdestiyle sabah namazını kılarlardı. Râbiatü’l-Adeviyye bütün geceyi ihyâ eder, güneş doğduktan sonra hafifçe uyur, sonra âniden kalkar ve kendine şöyle derdi:“** *Kabirlerdeki uyku çok uzun olacak!”*


***(Saydul Hatr- Hatırlı Satırlar - İbnu'l-Cevzi)***


"Hatırlı Satırlar" için Arama Sonuçları