##### اِنَّا كُلَّ شَيْءٍ خَلَقْنَاهُ بِقَدَرٍ (٤٩)


*Biz, her şeyi kader ile yarattık. (Kamer Sûresi 49)*


**Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur:** *Allah makâdiri (kararnameler) yeri ve gökleri yaratmadan 50 bin yıl önce belirledi.* ***(Sahih ibn Hibban)***


**Ve yine Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur:** *Şüphesiz Allah bir meleği rahime gitmekle görevlendirdi, o da şöyle dedi: ‘Rabbim! Bir nutfe (meni damlası) Ey rabbim! Bir pıhtı. Rabbim! Bir et yığını.’ Bunun üzerine Allah azze ve celle (rahimdekinin) yaratılışını tamamlayınca o (melek) der ki: ‘Ey Rabbim, şaki mi yoksa said mi, erkek mi yoksa kız mı? Ve onun rızkı ve eceli nedir?’ Böylece bunlar o daha annesinin karnında iken yazılır.* ***(Sahih-i Müslim)***


**Tâvus b. Keysan diyor ki: Rasûlullah'ın (sallallahu aleyhi ve sellem) ashâbından üç yüz kişiye yetiştim hepsi diyorlardı ki: Her şey bir kadere bağlıdır.**


**Rib'iy b. Hiraş'ın Huzeyfe (radıyallâhu anh)'dan rivâyet ettiğine göre dedi ki: Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu:** *"İyiliğin hepsi sadakadır. Muhakkak ki Allah, her yapanı ve yaptığını yaratandır.* ***(Müslim Zekat 52)*** **Lafzı şu şekildedir:** *"Yapılan her iyilik sadakadır'* **başka bir ziyade yoktur. Hadisi Buhâri er-Red ʿale'l-Ḳaderiyye kitabında, Müslim de sahihinde rivâyet etmiştir.**


**Miksem'den rivâyet edildiğine göre İbn Abbas,** *“Şüphesiz ki biz, yaptıklarınızı yazıp kaydediyorduk.”* **(Casiye Sûresi 29) âyeti hakkında şöyle
dedi:** *Allah'u Teâlâ Âdemoğullarının kıyâmete kadar amellerini ve yaptıklarını yazmıştır.*


**Velid b. Ubade b. es-Samit (radıyallahu anh) dedi ki: Benim babam -Allah ona rahmet etsin- bana şöyle diyerekten nasihat etti:** *‘Ey
evladım, sana kadere îmân etmeyi tavsiye ederim, iyisine ve kötüsüne, çünkü ona îmân etmezsen Allah seni cehenneme atar.’* **Ayrıca şöyle de dedi: ‘Ve Rasûlullah'ı (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle derken duydum:** Allah’ın ilk yarattığı şey kalemdi. Ona ‘Yaz’ dedi. Kalem bunun üzerine dedi ki: ‘Peki ne yazayım?’ Allah şöyle cevap verdi: Olanı ve kıyâmete kadar olacakları yaz!* ***(Ebu Davud, Ahmed ve Tirmizi hafif farklılıkla rivâyet etti. Sahih)***


##### وَمَا تَشَٓاؤُ۫نَ اِلَّٓا اَنْ يَشَٓاءَ اللّٰهُ رَبُّ الْعَالَمٖينَ (٢٩)


*Âlemlerin Rabbi Allah dilemedikçe siz dileyemezsiniz.* ***(Tekvir Sûresi 29)***


**Abdullah b. Ömer (radıyallahu anh) dedi ki: Ömer (radıyallahu anh) dedi ki: Ya Rasûlullah. Bizim yaptığımız amelleri sen daha önce takdir edilmiş olarak mı görüyorsun yoksa yeni başlatılmış veya icât edilmiş olarak mı? Dedi ki: Takdir edilmiş olanlardır. Öyleyse amellerde bulun ey Hattaboğlu! Çünkü hepsi kolaylaştırıldı. Kim mutluluk ehlinden ise o mutluluğuna doğru amel eder, kim de mutsuzluk ehlinden ise mutsuzluğuna doğru amel eder.** ***(Sahih-i Tirmizi)***


**Ebu Yahya el-A’rac, İbn İfra’nın mevlâsı (radıyallahu anhu) dedi ki:** *Ben, İbn Abbas’a (radıyallahu anh) geldim. Benimle beraber gelen kader hakkında konuşan ve onu inkâr eden kimseler vardı. Dedim ki: ‘Ey ibn Abbas! Sen kader hakkında ne dersin? Çünkü bu iki kişi sana sormaya geldi’. Ve İsmail bir defa şöyle dedi: ‘Onlar sana kaderi sormaya geldi.* **Zinâ eden, hırsızlık yapan ve içki içen (bu işi kaderle mi yapmıştır) hakkında?’** Bunun üzerine İbn Abbas gömleğini omuzları görünene kadar çekti ve dedi ki: ‘Ey Ebu Yahya. Belki de sen Kaderi reddedip inkâr edenlerdensin. Vallahi onlardan olduğunu veya seninle gelen bu iki kişinin onlardan olduğunu bilseydim sana karşı cihad ederdim. **Kişi zinâ ederse bunu kaderiyle yapar, hırsızlık yaparsa bunu kaderiyle yapar ve eğer içki içerse bunu kaderiyle yapar.’** ***(Abdullah, Kitabus-Sunna)***


**El-Berbehârî dedi ki:** *Kader hakkında kelâmda bulunmak, tartışmak veya husumete girmek her grup tarafından özellikle yasaklanmıştır. Çünkü kader Allah’ın sırrıdır. Rab tebâreke ve teâlâ Peygamberlere bile kader hakkında konuşmayı yasaklamıştır.*


El-Acurri dedi ki: Müslümanlara kader hakkında araştırma yapıp incelemek yarar getirmez. Çünkü kader Allah azze ve cellenin sırlarından bir sırdır. Buna karşın kader ile kulların başına hem iyi hem kötü şeyler geldiğine inanmak gerekir. Bundan öte kul eğer kader hakkında araştırmalara girerse Allah’ın belirleyip kulların başına gelen kaderleri inkâr etmekten emin olamaz, bunu yaparak doğru yoldan sapar. ***(El-Acurri, eş-Şeria, 2/702)***


**Ebû Umame el-Bahili diyor ki:** *Hiçbir şirk yoktur ki başlangıcı, kaderi yalanlamakla olmasın. **Şirk koşan hiçbir ümmet yoktur ki şirke bulaşmaları kaderi inkâr ile başlamasın** *ve siz (bu ümmet) kaderi inkâr edenlerle müptela olacaksınız. Eğer onlarla karşılaşırsanız soru sormalarına fırsat vermeyin ki kalbinize şüphe bulaştırmasınlar.* ***(El-Lâlâkaî, Ehl-i Sünnet Ve'l-Cemaat'in İtikâdı)***


**Abdullah b. Abbas (radıyallahu anh)’dan merfû olarak rivayet edildiğine göre Allah Rasûlü (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur:** *Ey çocuk sana birkaç kelime öğreteceğim. Sen Allah’ı (dinini) koru ki, Allah da seni korusun, sen Allah’ı (dinini) koru ki, Allah’ı karşında bulursun.* **İstediğin zaman Allah’tan iste, yardım dilediğin zaman Allah’tan yardım dile.** *Bil ki ümmet eğer sana bir şeyle fayda vermek üzere toplansa, sana ancak Allah’ın senin lehine yazdığı şey ile fayda verebilirler ve eğer sana bir şey ile zarar vermek üzere toplansa ancak Allah’ın senin aleyhine yazdığı şeyle sana zarar verebilirler.* **Kalemler kaldırıldı ve sâhifeler kurudu.''**


**Başka bir rivâyette:** *''Allah’ı dinini koru ki, Allah’ı önünde bulasın. Sen Allah’ı bollukta bil, Allah da seni şiddet anında bilsin.* **Bil ki sana isâbet etmeyecek olan isâbet etmeyecektir, isâbet edecek olan şaşmayacaktır.** *Bil ki zafer sabırladır, çıkış kapısı sıkıntıyladır, her bir zorlukla berâber kolaylık vardır.''* ***(Sahih Hadis)***

"Biz, her şeyi kader ile yarattık" için Arama Sonuçları