***Allah bizi ve sizi takva üzere korusun ve bizi ve sizi doğru yola yönelmede muvaffak etsin!***

***Bundan sonra;***

***Sünnetten ona sarılmak için nefsine sabrı öğreten, onun vâsıtasıyla farklı fikirlerdeki şüpheleri, dalâlet ehlinin uydurduğu işlerdeki azgınlıkları senden uzaklaştıran bir şeyi sana izâh etmemi istedin. 
Sana (cevâbımda) apaçık bir menhec izâh ettim ki, orada kendime ve sana nasihat etmeyi ihmâl etmedim. (Bu yazıma) rüşd ve hidâyet sahibi Allah'a hamd etmekle başladım.***

**Söylenilmeye en layık, şükür edilmeye en layık olan Allah'a hamd eder, senâ eder (O'nu yüceltir)im. (Allah) Tekdir, Samed’dir. O'nun ne eşi (hayat arkadaşı / yoldaşı), ne de oğlu (çocuğu) vardır. Benzeri
olmaktan münezzehtir. O'nun benzeri ve dengi yoktur. İşitendir, Görendir, Bilendir, Her Şeyden Haberdardır. Yenilmez ve Yücedir. Arşın üzerine (dilediği gibi, O'na layık tarzda, zatıyla) istivâ etmiştir ve ilmi ile
yarattıklarına yakındır. İlmi her şeyi ihâta etmiştir. Yarattıkları üzerine önceden yazılmış kaderi uygulamıştır.**

**"(Allah,) Gözlerin hâinliğini ve göğüslerin gizlediklerini bilir."** ***(Mü'min Sûresi 19. âyet meali)***

**Mahlûkat (yaratılmışlar) O'nun (olacakları önceden bilen, olayları olmadan önce bilen) sâbık ilmi ile amel ederler.**

***(Allah) onları hayır ve şerden ibâret hangi maksat için yaratmışsa yaratılanlar onu icrâ ederler. (Yaptıkları) itaatten (Allah'ın izni olmadan) kendilerine bir fayda vermeye, (Allah'ın izni olmadan) 
kendilerinden bir günâhı uzaklaştırmaya kâdir değildirler. (Allah) yaratılmışları onlara hiç bir ihtiyaç duymadan kendi isteği ile yaratmıştır.***

**Meleklerin hepsini (Kendine) itaat (etmeleri) için yaratmış, onları Fıtri olarak (Kendisine) ibâdet üzere yaratmıştır. Onlardan öyle melekler vardır ki, O'nun kudreti ile arşı taşırlar ve onlardan bir diğer grup ise arşının 
etrafında (Allah'ı) tesbih ederler. Diğerleri de (O'na) hamd getirerek O'nu takdis eder(yüceltir)ler. (Allah) onlardan (insan) elçilerine (göndermek için) elçiler seçmiştir. Bazıları da O'nun (emrettiği) işlerini idâre ederler.**

***Sonra Âdem (aleyhisselâm)'ı eliyle yarattı ve onu cennetine yerleştirdi. Bundan önce ise onu (Âdem’i) yer için (orda yaşaması için) yaratmıştı. Ona bir ağaçtan (meyva yemeyi) yasaklamıştı ki, ondan (meyva) yiyeceğini 
kaderinde daha önceden yazmıştı. Sonra onu yasakladığı işle sınadı. Sonra düşmanı (İblis'i) onun üzerine musallat etti, buna göre de onu (ağaçtan meyve yemekle) aldatdı. (Allah) ondan yemesini yeryüzüne (düşmesine) bir sebep kıldı.
(Âdem) onun (meyvasından) yemekten kurtulmak için hiç bir yol, ondan kaçınacak hiç bir imkân, çıkış yolu bulamadı.***

**Sonra onun zürriyetinden cennet için sâkinler yarattı ve onlar O'nun dileği ile onun (cennetin, cennet ehlinin) amelleriyle amel ederler, O'nun kudreti ve isteği ile (haklarında yazılmış amelleri) hayâta geçirirler. 
Yine onun zürriyetinden ateş (cehennem) için de sâkinler yarattı, onlara gözler yarattı ki, onunla (hakkı) göremezler, onlara kulaklar yarattı ki, onunla (hakkı) işitemezler, onlara kalpler yarattı ki, onunla
(hakkı) anlayamazlar. Onlar bununla hak yoldan engellenmişlerdir. Sâbık kaderi ile (orada yazdığı gibi) ateş ehlinin amelleri ile amel ederler.**

***Îmân söz ve ameldir. Bu ikisi birbirlerinin aynısı, birbirine bağlı iki şey, iki ayrılmaz yoldaştırlar. Onların arasında fark görmüyoruz. Amelsiz îmân, îmânsız da amel yoktur. Mü'minler îmânda (birbirlerinden üstün
olmakla) farklılaşırlar, bazıları diğerlerinden çok sâlih ameller işlerler. Günâhlar sebebiyle îmândan çıkmazlar, mâsiyet ve isyân etmekle kâfir olmazlar.***

**Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in cenneti (yani cennete girmesi) hakkında vâcib gördüğü (Aşere-i Mübeşşere'den olanlar gibi) kişilerden başka hiç kimse hakkında cenneti vâcib görmüyoruz ve kötü
amel edenler hakkında da (kesinkes) cehenneme gireceklerine dâir şâhidlik etmiyoruz.**

***Kur'ân Allah'ın Kelâmı'dır, O'ndan gelmiştir. Mahlûk (yaratılmış) değildir ki, sonradan da yok olsun. Allah'ın kelimeleri, Allah'ın kudreti, O'nun vasfı ve sıfatlarının (hepsi) kâmildir, mahlûk değildir, dâimidir, ezelîdir. 
Sonradan yaratılmamışlardır ki, yok olsunlar. Rabbimiz önceden nâkıs (noksan) değildi ki, sonradan da (sıfatları ile) artsın. Sıfatları yaratılmışların sıfatına benzemekten uludur. Vasfedenlerin zekâları (O'nu vasfetmekten) acizdir.
 (O'ndan bir şey) istenildiğinde cevâpları ile yakındır. İzzetli olması ile (mahlûkattan) yetişilmeyecek derecede uzaktır.***

**Arşı üzerine istivâ etmiştir, yarattıklarından ayrıdır. Mevcuttur, yok ve kayıp değildir. Yaratılmışlar rızıkları bittiğinde, ömürleri sona erdiğinde kendi ecelleri ile ölürler. Sonra onlar (mezarın) sıkmasından sonra, 
kabirde (Allah, din ve peygamber hakkında) sorguya çekilecekler. Çürüdükten sonra diriltilecekler. Kıyâmet Günü, Rablerinin (huzuruna) toplanacaklar. Arz meydanında, mîzânların olduğu yerde, Allah'ın sayıp hesâba aldığı,
 onların ise  unuttuğu (amellerinin yazılmış olduğu) divanların sayfalarının açılıp ortaya koyulduğu zaman, yarattıkları arasında Allah'tan başka birinin Hâkim olması durumunda** *(Yani eğer Allah'tan başkası o gün hâkim olsa, 
o günün sorgu-sualini bir başkası yapsa elli bin yıl çeker)*

**"Elli bin sene olan bir günde"** ***(Meâric Sûresi 4. âyet meali)***

**O'na (Allah'a) hesap verecekler. Lakin Allah adaleti ile onlar arasında dünyadaki kaylule (öğle ile ikindi arası şekerleme yapma) vakti miktarındaki vakit çerçevesinde hüküm verecek.**

**"Ve O, hesâb görenlerin en sürâtlisidir"** ***(En'âm Sûresi 62. âyet meali)***

**Onlar için bedbahtlık ve saadetten (ibâret bir hayat) başlattığı gibi, o gün de (Allah'a) dönecekler.**

**"Bir fırka Cennet'te ve bir fırka sâir (çılgın) ateşte"** ***(Şûrâ Sûresi 7. âyet meali)*** **Olacak.**

**O gün cennet ehli cennette ni'met bolluğu içinde olacaklar. Çeşit çeşit lezzetler içinde olacaklar. En faziletli kerâmet ile hoş vakit geçirecekler. O zaman onlar Rablerine bakacaklar (görecekler). O'na bakmakta (görmekte) 
hiç bir sıkıntı çekmeyecekler ve (O'nu gördüklerinde) şek-şüphe etmeyecekler. Yüzleri (Allah'ın) kerâmeti ile parlayacak, gözleri (O'nun) fazileti ile dâimi kalıcı nimet içinde O'na bakacaktır.**

**"Orada (cennette) onlara yorgunluk temâs etmez, Ve onlar oradan çıkarılmazlar."** ***(Hicr Sûresi 48. âyet meali)***

**"...yemişleri ve gölgeleri dâimidir. İşte bu, o takvâ edenlerin âkibetidir. Ve kâfirlerin âkibeti Ateş'tir..."** ***(Ra'd Sûresi 35. âyet meali)*** **İnkâr ehli ise, Rableri ile onların arasında perde çekilecek, 
ateşte yanacaklar.**

**"Kendileri için nefislerinin takdim ettiği şey ne kötüdür. Allah onlara gazablandı ve onlar azapta ebedi kalacaklardır."** ***(Mâide Sûresi 80. âyet meali)***

**"Ve o küfredenler için Cehennem ateşi vardır. Aleyhlerine kazâ edilmez, böylece ölsünler. Ve kendilerine onun azâbından hafifletilmez. İşte her küfrânda bulunanı böyle cezâlandırırız.."** ***(Fâtır Sûresi 36. âyet meali)*** 
**Allah'ın, ondan (cehennemden) çıkarmak istediği muvahhidler ise müstesnadır.**

**Emir sâhiplerine, Allah katında râzı kalınacak şeylerde itaat ve Allah katında gazâpla karşılık verilecek şeylerden kaçınmak (Vâciptir). Hadlerini aştıklarında ve zulüm ettiklerinde onlara karşı
başkaldırmayı terk etmek, onlar(ın zulmüne sabretme) vasıtasıyla tebaasına, rahmet etmesi için Allah'a tevbe etmek (gereklidir).**

***Kıble ehlinin tekfirinden kaçınmak, dalâlet çıkarmadıkları müddetçe çıkardıkları bid'âtlerde onlardan (Bid'âtleri miktarında) uzaklaşmak gerekir. Onlardan kimi bir (küfre varan) dalâlet çıkarırsa kıble
ehline karşı çıkmış ve dinden ayrılmıştır. Ondan uzaklaşmakla Allah'a yaklaşılır. O kimse terk edilir ve alçaltılır. Hastalığından (bid'âtinden) uzak durulur. Onun hastalığı (bid'ati) kuduz (hastalığın)dan daha tehlikelidir.***

**Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in halifesi olan Ebu Bekir es-Sıddık (radiyallahu anh)'ın (en) faziletli (sahâbe) olmasına i'tikad etmek gerekir. O, Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'den sonra (Muhammed Ümmeti'nden 
olan) insanların en hayırlısıdır. İkinci olarak (bu ümmet içerisinde fazilette) el-Faruk'u söyleriz (ki) o, Ömer ibn'ul Hattâb (radiyallahu anh)'dır. Onların ikisi Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in vezirleri ve kabir 
yoldaşlarıdır. Üçüncü olarak (bu ümmet içerisinde fazilette) Zu'n Nureyn, Osman ibn Affan (radiyallahu anh)'ı söyleriz. Sonra ise fazilette ve takvada Ali ibn Ebi Talib (radiyallahu anh) gelir. Allah hepsinden razı olsun.**

***(Bu dördünden) sonra (fazilette) Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in cennet'le müjdelediği on neferden (Aşerei Mübeşşere'den) geriye kalanlar (Abd'ur Râhman ibn Avf, Ubeyde ibn Cerrâh, Sa'id ibn Zeyd, Sa'd ibn Ebi Vakkas, 
Ubeydullah ibn Tâlha ve Zübeyir ibn Avvam)'dır. Onların her birine karşı ve sonra onlardan sonra gelen diğer sahabelere karşı Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in tayin ettiği fazilet miktârında samimi sevgi beslemekteyiz.
 Allah onların hepsinden razı olsun!***

**Onların faziletli olduklarına i'tikad edilmeli, işledikleri hayırlı amelleri ile yâd edilmelidirler. Aralarında çıkan ihtilâflar hakkında (konuşmaya) dalmaktan çekiniriz. Onlar peygamberleri (sallallahu aleyhi ve sellem)'den sonra
 yeryüzü ehlinin en hayırlılarıdırlar. Allah, Kendi peygamberine (sahabe olmaları için) onlardan râzı olmuştur ve onları dîninin yardımcıları olarak yaratmıştır. Onlar bu dînin imamları, Müslümanların en seçkin şahsiyetleridirler.
Allah onların hepsinden razı olsun!**

***Cuma namazına iştirak etmeyi terk etmeyiz. Bu ümmetin adil ve faciri arkasında -(küfre varan) bid'atten temiz olduğu müddetçe- Cuma namazını kılmak gerekir. Eğer bir dalalet çıkarırsa arkasında namaz kılınmaz.***

**Adaletli veya zâlim (müslüman) yönetici ile cihâd ve hacc da (yerine getirilmelidir).**

***Seferlerde namazı kısaltmak, oruç tutmak ile oruç tutmamak arasında tercih yapmak (Sünnettendir), (seferi olan kişi) dilerse oruç tutar, dilerse tutmaz.***

**Bu sözler ve fiillerin üzerinde, geçmiş ve önceki hidâyet imamları ittifak ettiler. Allah'ın muvaffakiyeti ile tâbî olanlar kendilerine ibret alarak ve râzı kalarak bunlara sarıldılar. Sakındırıldıkları şeylerde ağır yük
altına girmekten uzak durdular. Allah'ın yardımı ile doğru yola yöneltilmiş ve muvaffak olmuşlar. (Hak yola) tâbî olmaktan yüz çevirmemişler ki, kusurlu olsunlar. Ona, arttırmakla haddi aşmadılar ki, hadlerini aşmış olsunlar. 
Biz de Allah'a güvenir, ona tevekkül eder, onların yoluna tabi olmamızı O'ndan dileriz.**

***Bu; Sünnet'in, Şerhi'dir. Onu açıklamaya çalıştım ve izâh ettim. Allah kimi bu beyan ettiğime amel etmekle beraber necâsete (bulaşmaktan) ihtiyat etmekle farzları edâ etmeye, itaat olan ameller için kâmil abdest almaya, namazları 
imkân dâhilinde edâ etmeye, varlıklıların zekât vermeye, varlıklıların ve imkân sahiplerinin hacc yapmaya, sağlam kimseler ramazan orucu tutmaya, Rasûlullah (sallalahu aleyhi ve sellem)'in Sünnet olarak koyduğu beş namazı, her
gece vitr namazını, fecir (sabah) namazının iki Sünnetini, ramazan ve kurban bayramı namazlarını, eğer söz konusu olursa küsuf (güneş ve ay tutulması) namazlarını, ihtiyaç olduğunda (kuraklıkta) istiska (yağmur duası etmeye ve) 
namazını kılmaya, haramlardan çekinmeye, (fitne yaymak için) söz taşıyıp getirmekten, yalandan, gıybetten, haksız yere isyândan, Allah hakkında bilmediğini söylemekten kaçınmaya, kazançta, yiyecekte, Haramlar'da, içecekte,
giyimde dikkatli olmaya, şehvetlerden çekinmeye riâyet etmesine -(bilmek lazımdır ki) bunların hepsi, en büyük Haramlardır ve kim (sürüsünü) koruluk etrafında otlatırsa her an (sürü) koruluğa girebilir (1) muvaffak ederse,
 kime bunları yapmayı sevdirirse, o, dînden olan doğru yol üzeredir, Allah'ın rahmetinden (payının olmasına) ümid edilir. Allah bizi ve seni, bol ve ezeli ihsânı, yüce ve en keremli Celâli ile en sağlam yoluna muvaffak etsin!
 Bize selâm söyleyenlere selâm olsun! Dalâlet ehli Allah'ın selâmından hiçbir şeye nail olmaz!***

**Âlemlerin rabbi olan Allah'a hamd olsun! Allah'ın hamdı ve ihsanı ile risale burada sona erdi.** ***O'nun bol-bol hayır duası ve selamı Muhammed'in, onun ailesinin, sahabelerinin ve pak olan zevcelerinin üzerine olsun!***


**1) Bu sahihte geçen meşhur bir hadisten bir bölümdür. Rasûlullah (sallalahu aleyhi ve sellem) hadisinde şüpheli şeylerle amel edenleri koruluk etrafında koyun otlatan birisine benzetmekle, koyunların
koruluğu geçebileceği gibi o insanın da harama her an girebileceğini izâh etmektedir. Müellif de bu manada hadisin, o kısmını iktibas etmiştir.**

**Hadisin; Müslim'deki lafzı ile tam metni şu şekildedir:*** **Ebu Abdillah bin en-Nu’man bin Beşir ‘den (radiyallahu anh), Rasûlullah’ın (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle dediğini duydum:** ***“Helal olan bellidir, haram da bellidir. 
İkisi arasında helale de harama da benzeyen ve insanların çoğunun hükmünü bilmediği şeyler vardır. Kim bu şüpheli olanlardan sakınırsa dinini ve namusunu korumuş olur. Kim de şüphelilere dalarsa sonunda harama dalar.
(Bunun durumu) Koruluğun etrafında sürüsünü otlatan çoban gibidir ki koruluğa dalması pek uzak değildir. Dikkat edin! Her sultanın bir koruluğu vardır. Allah’ın (celle celaluhu) koruluğu ise haram kıldıklarıdır.
Dikkat edin! Vücutta bir et parçası vardır ki o iyi olduğunda, vücudun tamamı iyi olur. O bozulduğu zaman vücudun tamamı bozulur. Haberiniz olsun! O kalptir.”***

***Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai ve İbn Mace***

[Akîde Nedir?](https://www.illiyyuntv.com/blogs/akide-nedir-54)

Akîde | İmam Müzenî

📌***Allah (ibâdet edilmeye layık) tek ilâhtır ve kendisinden başka (ibâdet edilmeye layık) ilâh yoktur. Ne benzeri ne de dengi yoktur. Çocuğu, babası, karısı ve eşi yoktur. Allah’ın ezeli oluşunun başlangıcı yoktur ne de ebedi 
oluşunun bir sonu yoktur. O’nu tarif etmeye çalışanlar bunu layıkıyla yerine getiremez, emrini düşünenler O’nun emrini kuşatamaz. (Akl-ı selîm) düşünürler O’nun ayetlerinden ibretler alır ancak Allah’ın zâtı hakkında düşünceye dalmazlar.***

*“Ve dilediğinden başka O'nun ilminden bir şey ihâta edemezler (kavrayıp-kuşatamazlar). O'nun kürsüsü semâları ve Arz'ı kaplamıştır. Ve onları muhâfaza etmek O'na ağır gelmez. Ve O, Aliyy'dir, Azîm'dir”* ***(Bakara Sûresi 255. âyet meali)***

📌**Allah; el-Âlim (her şeyi bilen), el-Habir (her şeyden haberdar olan), el-Mudebbir (kâinatı yöneten, işleri yerli yerince düzene koyan), el-Kadir, es-Semî (her şeyi işiten), el-Basîr (her şeyi gören), el-Alîy (en yüce), 
el-Kebir (en büyük)’dir. Şüphesiz O (Allah) zâtıyla, Mecîd olan arşının üzerindedir ve ilmiyle heryerdedir. Allah, insanı yarattı ve nefsinin insana ne türlü vesveseler vermekte olduğunu bilir ve insana şah damarından
daha yakındır.**

*“Ve O'nun ilmi dışında bir yaprak düşmez; Ve yerin karanlıkları içinde bir tane yoktur, ve ne bir yaş ve ne (de) bir kuru mübîn bir Kitâb'ta olmasın (apaçık bir kitaptadır).”* ***(En'âm Sûresi 59. âyet meali)***

📌***Allah, arşa istivâ etmiştir ve hükümranlığı üzerinde mutlak kontrol sâhibidir. Allah, Esmâ’ul Hüsnâ'ya (en güzel isimlere) ve en yüce sıfatlara sâhiptir. Bu isim ve sıfatlara hep sâhip olmuştur. 
Allah, herhangi bir sıfatının yaratılmış olmasından ve herhangi bir isminin muhdes olmasından münezzehtir. Allah, Mûsâ (aleyhisselam) ile Kendi zâtının bir sıfatı olan ve yaratılmamış olan konuşma (sıfatı) ile konuşmuştur. 
Kendisini bir dağa tecelli etmiş ve dağ, O’nun yüceliğinin ortaya çıkması ile paramparça olmuştur.***

📌***Kur’ân Allah’ın Kelâmıdır, ne yok olacak bir yaratılmış ne de bir sonu olması zorunlu olan bir yaratılmışın sıfatıdır.***

📌**Ayrıca, hayrı ve şerri ile iyisi ve kötüsü ile kadere îmânı da içerir. Bütün bunlar, Rabbimiz olan Allah tarafından belirlenmiştir. İşlerin ne biçimde olacağının kararı, tamamıyla Allah’ın elindedir ve oluş biçimleri  Allah’ın kaderi
 doğrultusundadır. Allah her şeyi henüz olmadan bilir ve her şey O’nun takdir ettiği şekilde olur. Allah’ın, kulunun söylediği ya da yaptığı hiçbir şey yoktur ki, Allah bunu takdir etmemiş olsun ve Allah’ın bu konuya dair bilgisi olmasın:**

*“Yaratan bilmez mi? Ve O, Latîf'tir, (en gizli şeyleri bilir), Habîr'dir (her şeyden hakkıyla haberdardır).”* ***(Mülk Sûresi 14. âyet meali)***

📌***Dilediğini sapkınlığa iletir ve adaletiyle onları alçaltır ve dilediğini hidâyete iletir ve cömertliğiyle onları yükseltir. Bu şekilde herkes, Allah’ın daha önceden bilgisi olduğu ve daha önceden onların Saidlerin (mutluların) 
arasında mı yoksa bedbahtların arasında mı olacağını kararlaştırdığı biçimde yerleştirilir. Hükümranlığında istemediği bir şeyin olmasından ya da O’na muhtaç olmayan bir şeyin olmasından veya bütün insanların Rabbi, onların 
amellerinin Rabbi, onların hareketlerinin ve ölümlerinin zamanını kararlaştırmış olan- Allah’tan başka, herhangi bir şey yaratan birinin olmasından münezzehtir. Allah, onlara hüccet ikamesi yapmak için rasûller gönderendir. 
Allah; nübüvvet, uyarma ve risâleti, peygamberi ve nebilerin sonuncusu kıldığı Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem)***

*“...bir müjdeleyici, bir uyarıcı; Allah’ın izniyle kendi yoluna çağıran bir davetçi ve nûrlandıran bir ışık…”* ***(Ahzâb Sûresi 45-46. âyet meali)***

***ile sona erdirmiş (mühürlemiş)tir. Allah Teala, Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem)’e, -Hakîm olan- Kitâbı’nı (Kur’ân-ı Kerîm’i) vahyetmiş ve Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem) yoluyla Kendi dosdoğru dînini açıklamış ve bununla
Sırât-ı Mustakim’e iletmiştir.***

📌**Îmân edilmesi gereken hususlardan biri de, Kıyâmet Saatinin yaklaşmakta olduğu ve bu hususta şüphe olmadığıdır. Allah’ın ölüleri dirilteceğine îmân edilmelidir. Allah’ın onları ilk sefer yoktan var ettiği gibi, (ölümden sonra) 
yine diriltileceklerdir. Allah’ın îmân eden kullarının sâlih amellerine misliyle karşılık vermek suretiyle ödüllendireceğine îmân edilmelidir. Allah, mü’min kullarının büyük günâhlarını, tevbe etmelerinin fazileti ile bağışlamakta 
ve küçük günâhlarını da büyük günâhlardan kaçınmalarının fazileti ile bağışlamaktadır. Büyük günahlarından tevbe etmeyen mü’min kullarının işleri Allah’ın dilemesine kalmıştır:**

*“Muhakkak ki Allah, kendisine şirk koşulmasını mağfiret etmez (bagışlamaz). Ve bunun dışındakileri kim için dilerse mağfiret eder.”* ***(Nisâ Sûresi 48-116. âyet meali)***

📌***Allah Cehennemi ile cezalandırdığı mü’min kullarını, sâhip oldukları îmân sebebiyle Cehennemden çıkartarak Cenneti’ne gitmelerini sağlayacaktır:***

*“Artık kim zerre miskâli bir hayır amel işlerse, onu görecektir.”* ***(Zilzâl Sûresi 7. âyet meali)***

📌**Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in ümmetinden büyük günâh işleyen ve Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in onun için şefaatte bulunduğu kimseler, Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in şefaati sebebiyle 
Cehennem’den çıkartılır. Allah Teâla cenneti yaratmış ve dostları için orasını sonsuz bir yurt olarak hazırlamıştır.** ***Allah (cennetteki mü’min kullarını) -Kerîm olan- Yüzünü görmekle şereflendirecektir.***

***Bu Cennet, Allah’u Teâlâ’nın -Nebisi ve yeryüzünde ki halifesi olan- Âdem (aleyhisselam)’ı içinden çıkarttığı –işler henüz meydana gelmeden ona dair sâhip olduğu bilgi ile bu şekilde olmasını kararlaştırdığı- cennettir.***

📌**Allah cehennemi yarattı ve Allah’ı inkâr edenler ve ayetleri, kitapları ve elçileri hakkında ilhâda düşenler için sonsuz bir yurt olarak hazırladı. Allah’u Teâla onları, Kendisini görmekten hicaplayacaktır (perdeleyecektir).
Allah, saf saf dizilmiş melekler ile birlikte, Kıyâmet Gününde -bütün insanların, hesaplarını ve cezâlarını görmek için- gelecektir. Mîzan, insanların amellerinin ağırlığını tartmak için konulacaktır. 
Kimin (sâlih) amelleri tartıda ağır basarsa, onlar kurtuluşa ermiştir. İnsanlara amellerinin kayıtlı olduğu defterler verilecektir:**

*“Artık kitâbı sağından verilene gelince, Artık kolay bir hesâb ile muhâsebe olunur Ve ehline (Allah'ın kendileri için Cenneti hazırladığı bir ehle) sevinçle döner. Ve kitâbı sırtının arkasından verilene gelince, 
Öyle ki yok olmayı dâvet edecektir. Ve bir çılgın aleve yaslanacaktır.”* ***(İnşikâk Sûresi 7-12. âyet meali)***

📌**Sırât Köprüsü haktır ve insanlar amellerine göre (üzerinden) geçecektir. Karşı tarafa geçenler ve cehennemden güvende olmayı başaranlar, farklı hızla karşıya geçerken, (cehennemlik olan) diğerlerinin amelleri onları cehennemde kendi
yıkımlarına fırlatacaktır. (Yeniden dirilişe dair îmân) ayrıca Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in ümmetinin yanına gelerek su içmek isteyecekleri ve içtiklerinde bir daha susuzluk çekmeyecekleri havza îmânı da içermektedir. 
Fakat dînde eklemeler veya eksiltmeler yapanlar ondan uzaklaştırılacaklardır.**

📌***Îmân, dil ile söylemek (ikrar etmek), kalp ile ihlâs (samimice tasdik etmek), azalarla amel etmektir. Îmân, amellerin arttığı vakit artar ve (amellerin) eksildiği vakit de eksilir. Yani, îmânda artma ve eksilme amellerin vuku bulması 
yâhut da amellerin bulunmayışı ile ortaya çıkar. Söz ile îmân, amel olmaksızın yeterli değildir (noksandır). Söz ve amel ise, niyetsiz tam değildir. Söz, amel ve niyet ise sünnete uygun olmadıkları müddetçe tam değildirler.***

📌**Ehli Kıbleden olan hiçbir kimse, günâh işlemesi sebebiyle kâfir olmaz.**

📌***Şehîdler diridirler, Rableri katında rızıklanmaktadırlar.***

📌***Kurtuluş Ehlinin ruhları, yeniden diriltilecekleri güne kadar saadet içerisindedir. Bedbahtların ruhları ise Hesâp Günü’ne kadar azap görecektir. Mü’minler kabirlerinde denenip sorgulanacaktır. Allah, îmân edenleri, 
dünya hayatında ve ahîrette sapasağlam sözle sebât içinde kılar.***

📌**İnsanların üzerlerinde onların amellerini kaydeden yazıcı melekler vardır. İnsanların îfâ ettikleri hiç bir şey yoktur ki Rablerinin ilminde olmasın.**

📌***Ölüm meleği, Rabbi’nin izni ile insanların bedenlerinden ruhlarını çekip-alıvermektedir.***

📌**İnsanlar arasında en hayırlı nesil, Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’i gören ve ona îmân eden (sahâbeler)dir. Onlardan sonra onları (hayırda takip ederek) izleyenler (tâbiîn)dir. Onlardan sonra onları (hayırda takip ederek) 
izleyenler (tebeu't-tâbiîn)dir. Sahâbelerin en faziletlileri, hidâyete ermiş dört raşid halifedir. En faziletli olanı Ebu Bekir, sonra Ömer, sonra Osman ve daha sonra onları takip eden Ali’dir, Allah hepsinden râzı olsun.**

📌***Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in hiçbir sahâbesi hayır dışında anılmamalı ve kendi aralarında ortaya çıkmış anlaşmazlıklar hususunda sükût edilmelidir. Onlar, mümkün olan en güzel kandil olarak değerlendirilmeye en layık ve
görüşlerine en fazla saygı duyulmayı en çok hakeden kimselerdir.***

📌**Müslümanların, hem yöneticilerinden ve hem de âlimlerinden olan emir sâhiplerine itaat etmek gerekir.**

📌***Ayrıca, selefe uymak, adımlarını takip etmek ve onlar için bağışlanma dilemek de zorunluluktur.***

📌**Yine, dîn hususunda kavgaya tutuşmaktan ve tartışmaktan kaçınmak da zorunluluktur.**

📌***İnsanların sonradan dîne kattıkları her türlü bid'atı terk etmek gerekir.***

***Allah’ın salat ve selâmı efendimiz Muhammed’e, âline, eşlerine ve soyuna olsun***

***İbn Ebi Zeyd el-Kayravânî - el-Risâle***

[Akîde Nedir?](https://www.illiyyuntv.com/blogs/akide-nedir-54)

Akîde | el-Kayravânî

**Bu akide Sünnet'in asıllarını, Sünnet ve itikâd ile ilgili konularda selefin itikadını içermektedir. İbn Teymiyye (rahimehullah) Mecmûu'l Fetâvâ”da (5/396) şöyle demiştir: “Ahmed b. Hanbel'in Müsedded b. Müserhed'e gönderdiği risâlesine gelince, bu risâle gerek Ahmed'in ashâbından gerekse başkalarından Hadis ve Sünnet Ehli'nin nezdinde meşhûr bir risâledir. Bu risâleyi kabul ile karşılamışlardır. Ebû Abdullah İbn Batta bu risâleyi “el-İbâne” kitabında zikretmiştir. Kâdı Ebû Ya'lâ gibi birçok kimse bu risâleye itimad etmiştir. (İmam Ahmed) bu risâleyi kendi hattıyla yazmıştır.”**


*Müsedded b. Müserhed b. Müserbel'e fitne meselesi ve insanların içerisine düşmüş oldukları kader, râfizilik, itizâl, halku'l Kur'ân ve ircâ konularındaki ihtilâf müşkil geldiği zaman Ahmed bin Hanbel'e (rahimehullah) “Bana Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in sünnetini yaz” diye mektup yazdı.*


*Onun mektubu Ahmed bin Hanbel (rahimehullah)'a ulaştığı zaman İmam Ahmed ağladı ve şöyle dedi:* **“Şüphesiz biz Allah'a âidiz ve şüphesiz biz Allah'a döneceğiz. Bu Basralı ilim elde etmek için büyük miktarda mal harcadığını söylüyor fakat Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in sünnetini bulamıyor!”**


*Sonra ona şunları yazdı:* **Bismillâhirrahmânirrahim**


⭐**Her bir zamanda ilim ehlinden; sapıkları hidayete çağıran, helâktan sakındıran, Allah Teâlâ'nın kitabıyla ölüleri dirilten, Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in sünneti ile câhilleri ve helâk olmuşları ihyâ eden bazı kalıntılar var eden Allah'a hamd olsun. Onlar İblis'in öldürdüğü kaç kişiyi diriltmişlerdir! Şaşkın şaşkın dolaşan kaç sapığı doğruya yönlendirmişlerdir!**


**Onların insanlar üzerindeki eserleri ne güzeldir! Onlar Allah (Azze ve celle)'nin kitabını aşırıların tahriflerinden, batıl ehlinin saptırmalarından ve sapıkların tevillerinden uzak tutarlar. Bu aşırı, batıl ehli ve sapık kimseler ki, bidatlerin sancaklarını açmış ve fitnenin yularını salıvermişlerdir: (Kitap konusunda ihtilaf etmekte) Allah hakkında ve O'nun kitabı hakkında ilimsizce konuşmaktadırlar.**


*Allah zâlimlerin söylediklerinden çok çok yücedir. Şu hâlde biz her türlü saptırıcı fitneden Allah'a sığınırız. Allah'ın salâtı ve selâmı Muhammed Nebî'nin, O'nun âlinin ve ashâbının üzerine olsun.*


**Bundan sonra;**


**Allah (râzı olduğu bütün işlere) bizi ve sizi muvaffak kılsın. Hoşnut olmadığı her şeyden bizi ve sizi uzak eylesin. Bize ve size kendisini bilen ve kendisinden korkan kimselerin amellerini işletsin. O bunların kendisinden istendiği zâttır.**


⭐**Size ve nefsime Azim olan Allah'tan korkmayı, Sünnet'ten (ve Cemaat'ten) ayrılmamayı tavsiye ederim.**


⭐**Ona (Yani Sünnet'e) muhâlefet edenin başına neler geldiğini, ona uyanın hakkında nelerin vârid olduğunu biliyorsunuz. (Nitekim) bize Nebî (sallallahu aleyhi ve sellem)'in şöyle buyurduğu ulaşmıştır:** *“Şüphesiz Allah kulu yapıştığı sünnet sebebiyle cennete sokar,”* ***(1)***


⭐**Şimdi size hiçbir şeyi Kur'ân'a tercih etmemenizi emrediyorum. Zira O, Allah (Azze ve celle)'nin kelâmıdır. Allah'ın konuştuğu şey ise yaratılmış değildir. O'nun geçmiş nesillerden haber verdiği şey yaratılmış değildir. Levh-i Mahfûz'da bulunanlar (yaratılmış değildir). Mushaflarda bulunanlar, insanların tilâvetleri nasıl okunursa okunsun ve nasıl vasfedilirse vasfedilsin Allan'ın yaratılmamış kelâmıdır. Kim onun yaratılmış olduğunu söylerse Azim olan Allah'a kâfirdir. Onu tekfir etmeyen de kâfirdir.**


⭐**Allah Teâlâ'nın kitabından sonra Nebî (sallallahu aleyhi ve sellem)'in sünneti; Ondan, O'nun doğru yola iletilmiş ashâbından (ve onlardan sonraki Tâbiin'den) rivâyet edilen hadisler gelir.**


⭐**Rasûller ne getirmişse hepsini tasdik etmek gerekir.** *(Salât ve selâm onların üzerine olsun)*


⭐**Sünnet'e ittiba etmek kurtuluştur. Sünnet ilim ehlinin nesilden nesile aktardığı şeydir.**


⭐**Cehm'in görüşünden sakının! Zira o şahsi görüşünün peşinden giden, kelâmcı ve tartışmacı biridir.**


⭐**İlim ehlinden gördüklerimiz Cehmiyye'nin üç fırkaya ayrıldığı hususunda icmâ etmişlerdir.** *Onlardan bir tâife “Kur'ân, Allah Teâlâ'nın kelâmıdır ve yaratılmıştır?” demiştir.* **Bir tâife “Kur'ân, Allah'ın kelâmıdır” deyip susmuştur ki bunlar mel'ûn Vâkıfe'dir.** *Onlardan bazıları da “Kur'ân'ı telaffuzlarımız yaratılmıştır” demiştir. Bunların tamamı Cehmiyye'dir ve bunlar kâfirlerdir.* **Tevbeye dâvet edilirler. Tevbe ederlerse ne âlâ, etmezler ise öldürülürler.**


⭐**İlim ehlinden gördüklerimiz icma etmiştir ki bu görüşte olan kimsenin hükmü tevbe etmediği takdirde şudur: Tevbe edene kadar riddetinden dolayı kestiği helâl olmaz, onunla evlenilmez ve hükmü geçerli olmaz.**


⭐**Îmân söz ve ameldir, artar ve azalır. İyilik yaptığın zaman artar, kötülük yaptığın zaman azalır.**


⭐**Kişi îmân dâiresinden çıkıp İslâm dâiresine girer. (Eğer tevbe ederse îmâna geri döner). Azim olan Allah'a şirk koşmadıkça, Allah'ın farizalarından bir fârizayı inkâr edip reddetmedikçe onu İslâm'dan hiçbir şey çıkarmaz. Eğer onu tembelliğinden ya da gevşekliğinden dolayı terk etmişse Allah'ın meşietine kalmıştır. Dilerse ona azâb eder. Dilerse onu affeder.**


⭐**Mel'ûn Mu'tezile'ye gelince ilim ehlinden gördüklerimiz onların günâh sebebiyle (insanları) tekfir ettiği hususunda icmâ etmiştir. Kim bu görüşleri hususunda onlardan taraftaysa Âdem'in kâfir olduğunu, Yûsuf'un kardeşlerinin babaları Ya'kûb (aleyhisselam)'a yalan söyledikleri zaman kâfir olduklarını söylemiş olur.**


⭐**Mu'tezile bir taneyi çalan kimsenin kâfir olacağı, hanımının kendisinden ayrılacağı ve önceden haccetmişse yeniden haccetmesi gerektiği üzerinde icmâ etmiştir. Bu sözü söyleyen kimseler kâfirdirler. Onlara uygulanacak hüküm tevbe etmedikleri sürece kendileriyle konuşulmaması, kestiklerinin yenmemesi kendileriyle evlenilmemesi, şehâdetlerinin kabul edilmemesidir.**


⭐**Râfiza'ya gelince ilim ehlinden gördüklerimiz onların “Ali bin Ebi Tâlib, Ebû Bekir'den faziletlidir, Ali, Ebû Bekir'den önce müslüman olmuştur” dedikleri hususunda icmâ etmiştir. Kim Ali bin Ebî Talib'in Ebû Bekir'den daha faziletli olduğunu söylerse Kitab'ı ve Sünnet'i reddetmiş olur. Zîrâ Allah (azze ve celle) “Muhammed Allah'ın Rasûlüdür, O'nunla birlikte olanlar” (Fetih Sûresi 29) buyurmuştur.**


**Burada Allah Nebî (sallallahu aleyhi ve sellem)'den sonra Ebû bekir'i öne geçirmiştir (Aliyi öne geçirmemiştir) Ayrıca Nebî (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur Eğer bir halil/dost edinecek olsaydım Ebû Bekr'i halil edinirdim. Fakat Allah arkadaşınızı halil edindi.” (Bununla kendisini kastediyordu)** ***(2)***


**Kim Ali'nin Ebû Bekir'den daha önce müslüman olduğunu söylerse yalan söylemiş olur. Çünkü ilk müslüman olan kişi Abdullah b. Osmân Atik b. Ebi kuhâfe (yani Ebû Bekir)'dir. O gün O, otuz beş yaşındaydı. Ali ise yedi yaşındaydı, fârizaların ve hadlerin ahkâmı üzerinde câri değildi.**


⭐**Hayrıyla ve şerriyle, acısıyla ve tatlısıyla kazaya ve kadere (bunların Allah'tan olduğuna) îmân ederiz.**


⭐**Yine Allah Teâlâ'nın mahlûkâtı yaratmadan önce cenneti yarattığına ve onun için bir ehil yarattığına îmân ederiz. Onun nimetleri süreklidir. Kim cennetten bir şeyin son bulacağını söylerse kâfirdir. Yine O mahlukâtı yaratmadan önce cehennemi yaratmış ve onun için bir ehil yaratmıştır. Onun azâbı da süreklidir.**


⭐**Cennet ehli Rablerini kesinlikle görecektir.**


⭐**Allah (Azze ve celle) Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem)'in şefaatiyle bazı toplulukları cehennemden çıkaracaktır.**


⭐**Allah Teâlâ, Musâ ile gerçekten konuşmuş, İbrâhim'i de halil edinmiştir.**


⭐**Sırât haktır.**


⭐**Mizân haktır.**


⭐**Nebîler haktır.**


⭐**Meryem oğlu İsâ (Allah'ın kulu) Allah'ın Rasûlü ve kelimesidir.**


⭐**Havz'a îmân etmek gerekir.**


⭐**Şefaate îmân etmek gerekir.**


⭐**Arş'a ve Kürsi'ye îmân etmek gerekir.**


⭐**Münker'e ve Nekir'e îmân etmek gerekir.**


⭐**Kabir azâbı'na îmân etmek gerekir.**


⭐**Ölüm Meleği'ne, onun ruhları kabzettiğine, sonra ruhların kabirlerde cesetlere döndürüleceğine, (insanların) îmândan, tevhidden (ve Rasûllerden) sorguya çekileceklerine îmân etmek gerekir.**


⭐**Sûr'a üfürüleceğine îmân etmek gerekir. Sûr, İsrâfil (aleyhisselam)'ın içerisine üfüreceği bir boynuzdur.**


⭐**Medine'deki kabir Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem)'in kabridir ve yanında Ebû Bekir (es-Sıddık) ve Ömer (bin el-Hattâb el-Fâruk) vardır. (Allah onlardan râzı olsun)**


⭐**Kulların kalpleri Rahmân'ın parmaklarından iki parmak arasındadır.**


⭐**Deccâl mutlaka bu ümmet arasından çıkacaktır.**


⭐**Meryem oğlu İsâ (aleyhisselâm), gökten yeryüzüne inecek ve onu Lüdd Kapısı'nda öldürecektir.**


⭐**Ehli Sünnet'ten olan âlimlerin inkâr ettikleri her bir şüphe münkerdir.**


⭐**Bid'atlerin tamamından sakının.**


⭐**Hiçbir göz Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)'den sonra Ebû Bekir Es-sıddık'tan daha hayırlısına, Ebû Bekir'den sonra (Hattâb'ın oğlu) Ömer'den daha hayırlısına, Ömer'den sonra (Affân'ın oğlu) Osmân'dan daha hayırlısına, Affân'ın oğlu Osmân'dan sonra Ali bin Ebi Tâlib'den daha hayırlısına bakmamıştır. Allah onların hepsinden râzı olsun.**


*Sonra Ahmed “Onlar -Allah'a yemin ederim ki- doğruya iletilmiş râşid halifelerdir” dedi.*


⭐**On kişinin (Allah onlardan râzı olsun) cennetlik olduğuna şehâdet etmemiz gerekir ki bunlar şunlardır; Ebû Bekr es-Sıddık, Ömer b. el-Hattâb, Osmân b. Affân, Ali bin Ebi Tâlib, Talha, Zubeyr, Sa'd, Said, Abdurrahımân b. Avf ez-Zühri, Ebû Ubeyde b. el-Cerrâh...**


⭐**Nebî (sallallahu aleyhi ve selem) kimin cennetlik olduğuna şâhitlik etmişse onun cennetlik olduğuna şâhitlik ederiz.**


⭐**Namazda elleri kaldırmak hasenelerdeki bir ziyâdedir.**


⭐**İmam “velâ-ddâllîn” dedikten sonra “âmin” sesli söylenir.**


⭐**Müslümanların imamlarının salâhı için duâ edilir.**


⭐**Onlara karşı kılıçla isyân etmeyiz. Fitne zamanında da savaşmayız.**


⭐**Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in cennetlik olduklarına şehâdet ettiği on kişi hâricinde müslümanlardan herhangi biri hakkında “Falan
cennetliktir” ve “Falanca cehennemliktir” diye yemin etme!**


⭐**Allah Teâlâ Semi'dir (İşiten'dir), Âlim'dir (Bilen'dir). Allah kendisini neyle vasıflandırmışsa biz de O'nu onunla vasıflandırırız. O kendisinden neyi nefyetmişse sen de O'ndan onu nefyet.**


⭐**Hevâlardan, cidâlden ve hevâ ehliyle tartışmaktan sakının!**


⭐**Şu kıblenin ehlinden olan herkesin cenâze namazı kılınır, Hesapları ise Allah (Azze ve celle)'ye kalmıştır.**


⭐**Gazveye ya da hacca (çıkan) her imam ile beraber çıkılır,**


⭐**İyi olsun günahkâr olsun herkesin arkasında namaz (Cuma namazı ve bayram namazları) kılınır.**


⭐**Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in ashâbının kötülüklerini konuşmamak gerekir. Onların faziletlerini dile getirin. Aralarındaki anlaşmazlıklar hususunda da dilinizi tutun.**


⭐**Dinin hususunda bid'at ehlinden biriyle istişâre etme ve onunla yol arkadaşlığı yapma.**


⭐**Bir velî, bir tâlib ve iki âdil şâhid bulunmadığı sürece nikâh olmaz.**


⭐**Mut'a (nikâhı) kıyâmet gününe kadar haramdır.**


⭐**Kim tek bir lafızda üç talak vermişse câhillik etmiştir. Hanımı kendisine haram olur. Kendisinden başka bir kocayla evlenmedikçe** *(ve bu
kocayla cinsel ilişkiye girdikten sonra ondan boşanmadıkça)* **ebediyyen kendisine helâl olmaz.**


⭐**Cenâzeler üzerine dört tekbir getirilir. (Ali bin Ebi Tâlib'in yaptığı gibi) beş tekbir getirirse sen de onunla beraber tekbir getir.**


*İbn Mes'ûd “İmamın ne kadar tekbir getirirse sen de o kadar tekbir getir” (3) demiştir.”*


*Ahmed dedi ki: Şâfîi bu hususta bana muhâlefet etti ve “Dördün üzerinde tekbir alırsa namazı iâde eder” dedi. Bana karşı hüccet olarak da
Nebî (sallallahu aleyhi ve sellem)'in Necâşi'nin cenâze namazını kıldırdığı zaman. Onun üzerine dört tekbir almasını getirdi.*


⭐**Süresi yolcu için üç gün ve üç gece, mukîm içinse bir gün ve bir gece olmak üzere mestler üzerine mesh etmek caizdir.**


⭐**Gece ve gündüz namazları iki iki kılınır.**


⭐**Bayramdan sonra namaz yoktur.**


⭐**Mescide girdiğin zaman iki rekât tahiyyetu'l mescid namazı kılmadıkça oturma.**


⭐**Vitir bir rekât olur.**


⭐**Kâmet tektir.**


⭐**Ehli Sünnet'i onlardan sâdır olanlara rağmen sevin.**


⭐**Allah bizi de sizi de Sünnet ve Cemaat üzere öldürsün. Allah bizi de sizi de ilme ittibâ etmekle rızıklandırsın. Bizi ve sizi sevdiği ve râzı oldugu şeylere iletsin.**


*(1) Senedinde zayıflık bulunduğu, manasının sahih olduğunu belirtilmiştir.*


*(2) Ahmed (4121), Buhâri (466) ve Müslim (6247) rivâyet etmiştir. Asılda “..arkadaşınızı halil edindi, benden sonra nebî yoktur” diye geçmektedir fakat bu ziyâde hadiste yoktur. Allah en doğrusunu bilir.*


(3) Bunu et-Taberâni “el-Mu'cemu' Evsat”ta (4019) rivâyet etmiştir. Heysemi ''Mecmeu'z Zevâid”de (3/45) şöyle demiştir: “Bunu et-Taberâni el-Mu'cemu'l Evsat'ta rivâyet etmiştir. Senedinde Atâ b. es-Sâib vardır ki hakkında konuşulan biridir. Fakat o yine de hadisi güzel bir kimsedir.”*


***El Camii Sünnet ve Eser Ehlinin Akidesine Dâir Risâleler***

[Akîde Nedir?](https://www.illiyyuntv.com/blogs/akide-nedir-54)

Akîde | Ahmed bin Hanbel

*Lalekâî dedi ki: Bize Muhammed b. Abdu'r-Rahman b. el-Abbas haber verdi dedi ki: Bize Ebu'l-Fadl Şuayb b. Muhammed b. er-Raciyan anlattı dedi ki: Bize Ali b. Harb el-Mevsılî Surre Men Reâ (Sâmerrâ)'da 275 yılında anlattı dedi ki: Şuayb b. Harb'i şöyle derken dinledim:*


*Ben Ebu Abdullah Sufyân b. Said es-Sevrî'ye dedim ki: Bana sünnete uygun hallere dâir bir şeyler söyle ki Aziz ve Celil olan Allah onunla beni faydalandırsın. Ben yüce ve mübârek olan Allah'ın huzurunda durup da o bana bu hadise dair sorup sen bunu nerden öğrendin diye sorarsa ben: Rabbim bu hadisi bana Sufyan es-Sevrî nakletti ve ben onu ondan öğrendim diyeyim ve böylelikle ben kurtulayım. Buna karşılık sorumlu sen olasın. Sufyân dedi ki: Ey Şuayb, bu ağır hem de ne ağır bir istek.*


***Yaz: Rahman ve Rahîm Allah'ın adıyla!***


📌**Kur'ân Allah'ın kelâmıdır. Mahlûk değildir. Ondan geldi, ona dönecektir. Kim bundan başka bir söz söylerse o kâfirdir.**


📌**Îmân, söz, amel ve niyettir. Artar ve eksilir. İtaatle artar, mâsiyetle eksilir. Amel olmadan sözün değeri olmaz. Söz ve amel de ancak niyet ile değer bulur. Sözün, amelin ve niyetin câiz olması ise ancak sünnete uygun olması halinde söz konusu olur."**


*Şuayb dedi ki: Ona: Ey Abdullah'ın babası sünnete uygunluk ne demektir? diye sordum.*


📌**Dedi ki: "Şeyhayni yani Ebu Bekir ve Ömer (radıyallahu anhuma)'yı öne geçirmendir. Ey Şuayb, Osman'ı ve Ali'yi kendilerinden sonra gelenlerden daha öne geçirmedikçe yazdıklarının sana faydası olmaz.**


📌**Ey Şuayb b. Harb! Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in cennetlik olduklarına tanıklık ettiği hepsi de Kureyş'ten olan on kişi müstesnâ herhangi bir kimsenin cennetlik ya da cehennemlik olduğuna tanıklık etmeyi terk etmedikçe sana yazdırdıklarımın faydası olmaz.**


📌**Ey Şuayb b. Harb! Mestleri ayakkabıdan çıkarmaksızın üzerlerine mesh etmeyi, ayaklarını yıkamaktan daha uygun görmediğin sürece sana yazdırdıklarımın faydası olmaz.**


📌**Ey Şuayb b. Harb! Namazda** *"Bismillahirrahmanirrahim"i* **gizliden okumayı, açıktan okumaktan daha faziletli bir uygulama olarak görmedikçe yazdırdıklarımın sana faydası olmaz.**


📌**Ey Şuayb b. Harb! Hayrıyla şerriyle, acısıyla tatlısıyla kadere ve hepsinin Aziz ve Celil olan Allah'tan geldiğine îmân etmediğin sürece yazdırdıklarımın sana faydası olmaz.**


📌**Ey Şuayb b. Harb! Allah'a yemin ederim ki Kaderiyye'nin söylediklerini Allah da söylememiştir, melekler de söylememiştir, peygamberler de söylememiştir (cennet ehli de söylememiştir) cehennem ehli de söylememiştir, onların kardeşleri olan lânetlik iblis de söylememiştir.**


*"Şimdi hevâsını kendine ilâh edinmiş ve Allah'ın bir ilim üzere kendisini dalâlete düşürmüş ve kulağı ve kalbi üzerine mühür vurmuş ve gözü üzerine bir perde kılmış kimseyi gördün mü? Artık ona Allah'tan sonra kim hidâyet eder? Daha tezekkür etmiyor (düşünmüyor) musunuz?"* ***(Câsiye Sûresi 23)***


📌**Yine Yüce Allah şöyle buyurmaktadır:** *"Ve Allah dilemedikçe, siz dileyemezsiniz"* ***(İnsan Sûresi 30)***


📌**Melekler şöyle demişlerdir:** *''Subhânsın, bize tâlim ettiğinden (öğrettiğinden) başka bizim için bir ilim yoktur. Muhakkak ki Sen,
Sensin Alîm, Hakîm''* ***(İnsan Sûresi 30)***


📌**Nûh aleyhisselâm şöyle demiştir:** *''Ve size nasîhat etmeyi murâd ettiğimde, benim nasîhatim size bir menfaat vermez, eğer Allah sizi
iğvâ etmeyi (dalâlete düşürmeyi) irâde etmiş ise. O, sizin Rabbinizdir ve O'na rücû ettireleceksiniz (döndürüleceksiniz)''* ***(Hûd Sûresi 34)***


📌**Şuayb aleyhisselâm şöyle demiştir:** *Ve bizim için ona avdet etmek (sizin dininize dönmeniz) olamaz. Rabbimiz Allah dilerse müstesnâ. Rabbimiz her şeyi ilmen kuşatmıştır...''* ***(A'râf Sûresi 89)***


📌**Cennetlikler de şöyle diyecektir:** *''Hamd Allah içindir. O ki, bizi buna hidâyet etti. Ve eğer Allah bize hidâyet etmeseydi, biz hidâyet bulmuş olamazdık''* ***(A'râf Sûresi 43)***


📌**Cehennemlikler şöyle diyecektir:** *''Rabbimiz, üzerimize şekâvetimiz (bedbahtlığımız) gâlib geldi ve dalâlete düşmüşler kavmi olduk''* ***(Mu'minûn Sûresi 106)***


📌**Kardeşleri İblîs'de (Allah'ın lâneti üzerine olsun) şöyle demişti:** *''Rabbim, beni iğvâ ettiğinden (azdırdığından) dolayı..."* ***(Hicr Sûresi 39)***


📌**Ey Şuayb! ''İyi ve günahkâr herkesin arkasında namazın doğru bir iş olduğunu, cihâdın kıyâmete kadar devam edeceğini, zulmetsin ya da âdil davransın her bir yöneticinin sancağı altında sabretmeyi uygun bir iş görmediğin sürece benden yazdıklarının sana bir faydası olmaz."**


*Şuayb dedi ki: Sufyan'a sordum. Ey Ebu Abdullah, bütün namazlar için mi (bunu diyorsun)?*


📌**Hayır dedi fakat cuma namazı ile iki bayram namazı için bunu söylüyorum. Bu namazları kimin arkasında yetişirsen kıl. Bunun dışındaki diğer namazlara gelince bu hususta muhayyersin. Ancak güvendiğin ve Ehli Sünnet ve'l-Cemaatten olduğunu bildiğin kimseler arkasında kıl!**


📌**Ey Şuayb b. Harb! Aziz ve Celil olan Allah'ın huzurunda duracağın vakit sana bu hadise (sözlere) dair soru soracak olursa. Rabbim de, bu sözleri bana Sufyan b. Said es-Sevrî anlattı. Sonra da beni Rabbimle baş başa bırak."**


[Akîde Nedir?](https://www.illiyyuntv.com/blogs/akide-nedir-54)

Akîde | Sufyân es-Sevrî

*(Hafız Ebû Bekr Abdullah b. ez-Zübeyr b. Îsâ el-Kureşî el-Humeydî (ö. 219/834) Fudayl b. İyad'dan ve onun tabakasındaki ilim adamlarından rivâyette bulunmuştur. Hüccet bir imamdı.* **Ahmed b. Hanbel: Humeydî, Şafiî ve İbn Râheveyh (Râhûye)'in herbirisi birer imamdı (ya da bu anlamda bir söz) demiştir.** *Humeydî, Şafiî ile arkadaşlık etmiş, onunla dostluk yapmıştır. İbn Nasiru'd-Din dedi ki: Buhari ve daha başka büyük imamlar ondan hadis nakletmişlerdir. (Şezeratu'z Zeheb, II, 45-46)*


**Bişr b. Musa dedi ki: Bize el-Humeydî anlattı dedi ki:**


📌**Sünnet: Kişinin hayrıyla şerriyle, tatlısıyla acısıyla kadere îmân etmesi, kendisine isâbet eden bir şeyin isâbet etmemesinin imkânsız olduğunu,
isâbet etmeyen bir şeyin de isâbet etmesinin imkânsız olduğunu bilmesi ve bütün bunların yüce Allah'tan bir lütuf olduğunu bilmesidir.**


📌**İmân söz ve ameldir, artar ve eksilir. Amelsiz sözün faydası olmadığı gibi niyet olmadan söz ve amelin de faydası olmaz. Sünnete uygun olmadıkça da sözün de, niyet ile yapılan amelin de faydası yoktur.**


📌**Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem)'in bütün ashâbına rahmet okumak gerekir. Çünkü Yüce Allah şöyle buyurmaktadır:**


##### وَالَّذٖينَ جَٓاؤُ۫ مِنْ بَعْدِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّـنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِاِخْوَانِنَا الَّذٖينَ سَبَقُونَا بِالْاٖيمَانِ (١٠)


*"Ve onların ardından o gelenler derler ki: 'Rabbimiz! Bizi ve o bizden önce îmân ile geçmiş kardeşlerimizi mağfiret et" (Haşr Sûresi 10)*


**Çünkü onlara mağfiret dilemekten başkası ile kimse emrolunmamıştır. Buna göre onlara söven yâhut onların değerini eksilten ya da onlardan birisine karşı bu tutumu takınan bir kimse sünnet üzere hareket etmiş olmaz ve onun fey'de herhangi bir payı da bulunmaz. Bunu bize Mâlik b. Enes'den birden fazla kişi haber vermiştir. Buna göre o şöyle demiştir: Yüce Allah fey'i paylaştırarak şöyle buyurmuştur:**


##### وَٱلَّذِينَ جَآءُو مِنۢ بَعْدِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا ٱغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَٰنِنَا ٱلَّذِينَ سَبَقُونَا بِٱلْإِيمَٰنِ وَلَا تَجْعَلْ فِى قُلُوبِنَا غِلًّا لِّلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ رَبَّنَآ إِنَّكَ رَءُوفٌ رَّحِيمٌ (١٠)


*"Ve onların ardından o gelenler derler ki: 'Rabbimiz! Bizi ve o bizden önce îmân ile geçmiş kardeşlerimizi mağfiret et ve o îmân edenlere kalblerimizde kin tutturma! Rabbimiz! Muhakkak ki sen, Rauf'sun, Rahîm'sin!" (Haşr Sûresi 10)*


**Burada yüce Allah:** *"Ve onların ardından o gelenler derler ki: 'Rabbimiz! Bizi ve o bizden önce îmân ile geçmiş kardeşlerimizi mağfiret et" (Haşr Sûresi 10) diye buyurmaktadır.* **Buna göre kim onlara bu şekilde dua etmeyecek olursa fey'de hak sahibi olan kimselerden değildir.**


📌**Kur'ân Allah'ın kelâmıdır: Sufyan'ı şöyle derken dinledim: ''Kur'ân Allah'ın kelâmıdır. Kim "mahluktur/yaratılmıştır" derse o bid'atçidir, biz kimsenin böyle dediğini duymadık.''**


📌**Yine Sufyan'ı şöyle derken dinledim: Îmân söz ve ameldir, artar ve eksilir. Kardeşi İbrahim b. Uyeyne ona: Ey Ebu Muhammed sen eksilir deme, dedi, fakat o kızdı ve:** *''Sus ey çocuk dedi. Evet ondan geriye hiçbir şey kalmayıncaya kadar eksilir''* **dedi.**


**Ölümden sonra ru'yeti (Allah'ın görüleceğini) kabul etmek.**


📌***Kur'ân'ın ve hadisin belirttiklerini kabul etmek.***


**"Yahudiler: 'Allah'ın eli bağlıdır' dediler. Söylediklerinden ötürü kendi elleri bağlandı..." (Maide, 5/64) ile:** *Gökler ise onun sağ eli ile dürülmüş olacaktır." (Zümer, 39/67)* **buyrukları ile bunlara benzer ifadeler taşıyan Kur'ân ve hadisteki ifadeleri kabul etmek gerekir. Biz bunlara bir şey
katmayız, tefsir de etmeyiz. Kur'ân ve sünnetin belirttiği kadarı ile yetiniriz.**


📌"Rahman arşın üzerine istiva etti."***(Taha, 20/5)*** **deriz. Bundan başka bir iddiada bulunan bir kimse sıfatları ta'til eden (muattıl) bir cehmi(yye mensubu)'dir.**


📌**Haricilerin dedikleri gibi: "Kim büyük bir günah işlerse kâfir olur" demeyiz. Herhangi bir günah işledi diye kimsenin kâfir olduğunu söylemeyiz. Küfür ancak Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'in dile getirdiği şu beş esasın terki halinde söz konusudur:**


📌**İslam beş temel üzerine bina edilmiştir.**


**Allah'tan başka ibadete layık hiçbir ilah olmadığına, Muhammed'in Allah'ın Rasûlü olduğuna Şehadet getirmek, Namazı kılmak, Zekatı vermek, Ramazan ayı orucunu tutmak ve Beyt'i haccetmek."**


***Bunların üçü ile ilgili olarak kimseye: Şehadeti getirmeyen, namaz kılmayan ve oruç tutmayan kimseye süre tanınmaz.***


**Çünkü bunların hiçbirisi yerine getirilmesi gereken vaktinden sonraya bırakılmazlar. Kasti olarak bunları vaktinden sonraya bırakan bir kimsenin
yapacağı kaza yeterli olmaz. Zekâtı kişi ne zaman öderse borcunu ödemiş olur, fakat geciktirmek dolayısıyla günahkâr olur.**


**Hacca gelince, kişiye ne zaman farz olur ve onu eda etmek için yol bulabilirse hac o kimseye farzdır. Fakat aynı senede -artık onu eda etmesi kaçınılmaz bir hal alıncaya kadar- eda etmesi gerekmez. Haccı ne zaman eda ederse onu yerine getirmiş olur, eda ettiği takdirde -zekât hususunda günahkâr olduğu gibi- haccı geciktirmekten ötürü günahkâr olmaz. Çünkü zekât yoksul müslümanların bir hakkıdır, o bu haklarını geciktirmiş olur. Bu hak onlara ulaşıncaya kadar günahkârdır.**


**Fakat hac kendisi ile Rabbi arasında olan bir farzdır. Onu eda edecek olursa eda etmiş olur. Şayet haccedebilecek güç ve imkana sahip olduğu halde haccetmeden ölürse haccetmek için dünyaya geri döndürülmeyi isteyecektir. O'nun yakınlarının onun adına haccetmeleri icab eder. Bu işin onun adına bir eda olacağını da ümit ederiz. Tıpkı üzerinde bir borç olduğu halde ölüp, ölümünden sonra borcunun ödenmesi gibi."**


***(Humeydî, Usûlu's-Sunne, 2, 546-548)***

[Akîde Nedir?](https://www.illiyyuntv.com/blogs/akide-nedir-54)

Akîde | El-Humeydî

**Akîde, sözlük olarak; rabtetmek, bağlamak, sağlamlaştırmak, iyice bağlamak, güçlü bir şekilde bağlamak, birbirine kenetlemek, birbirine sıkı sıkıya kaynaşmak ve tesbit etmek anlamına gelen** *“akd”* **kelimesinden gelmektedir.**


*Yakîn (kesin bilgi) ve cezm (kesin kararlılık) da bu anlamdadır.*


**Akd, çözmenin zıttıdır. Örneğin ukdetu’l-yemin ile ukdetu’n-nikâh (yemin etmek, nikâh akdi) de buradan gelmektedir.** 


**Allah Teâlâ şöyle buyurmaktadır:**


##### لَا يُؤَاخِذُكُمُ اللّٰهُ بِاللَّغْوِ ف۪ٓي اَيْمَانِكُمْ وَلٰكِنْ يُؤَاخِذُكُمْ بِمَا عَقَّدْتُمُ الْاَيْمَانَۚ (٨٩)


*Allah sizi yeminlerinizdeki lağv ile muâhaze etmez (sorumlu tutmaz). Ve lâkin sizi akdettiğiniz (bağladığınız) yeminler ile muâhaze eder (sorumlu tutar)...* ***(Mâide Sûresi 89)***


***Akîde: İnanan kimse nezdinde, şüphe kabul etmeyen hüküm demektir.***


**Dîndeki akîde ise; Allah Teâlâ'nın varlığına ve peygamberlerin Allah Teâlâ tarafından gönderilmiş olduğuna inanmak gibi,** *(amelin dışında kalan)* **itikad edilen** *(inanılan) şey* **demektir. Çoğulu, Akâid'dir."** ***(Lisânul-Arab, el-Kâmûsul-Muhît ve el-Mu'cemul-Vasît, Ayn, Kaf, Dal)***




**Özetle ister hak olsun, ister bâtıl olsun, insanın kalbinden kesin olarak kabul ettiği şey akîdedir.**


**Terim olarak ise, kalbin tasdik etmesi ve nefsin huzurla kabul etmesi gereken hususlardır, tâ ki hiçbir şüphenin yer almadığı ve hiçbir tereddüdün karışmadığı kesin bir yakîn olabilsin.**


*Akîde, inanan kimse nezdinde hiçbir şüphe ve tereddüt sözkonusu olmayan kesin inanç demektir.*


**Akîdenin, hiçbir şüphe ve zannı kabul etmeyen gerçeğe uygun olması gerekir. Eğer bilgi, kesin bir yakîn derecesine ulaşmazsa, ona akîde denilemez.**


*Akîde denilmesinin nedeni; insanın o şeyin üzerine adeta kalbini düğümlemiş olmasından dolayıdır.*


**İslâm akîdesi; Allah'a, Meleklerine, Kitaplarına, Peygamberlerine, Âhiret gününe, hayrı ve şerri ile kadere, gayba dâir sabit olmuş diğer konulara, dînin esaslarına, Selef-i Sâlih’in üzerinde icma ettiği konulara kesin olarak inanmak,** *emir, hüküm ve itaat konusunda Allah Teâlâ’ya tam teslim olmak ve Rasûl'ü Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem)'e uymaktır.*


**İslam akîdesi, mutlak anlamda kullanıldığında Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat inancı anlaşılır. Çünkü Allah Teâlâ’nın kulları için dîn olarak beğenip seçtiği İslâm odur. Sahâbe, tabiîn ve onlara en güzel bir şekilde uyanların oluşturduğu en faziletli üç neslin kabul ettiği akîde de budur.**


**İslâm akîdesinin, Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat tarafından kabul edilen, onunla eş anlamlı ve ona delâlet eden birtakım başka isimleri daha vardır.** *Bunlardan bazıları: Tevhid, Sünnet, Usuluddin, el-Fıkhul-Ekber, Şeriat ve Îmân'dır.*


Akîde Nedir?

*Ahmed bin Hanbel dedi ki: İbn Mübârek döneminde ondan daha çok ilim tahsili peşinde koşan hiçbir kimse yoktur*


*Fudayl b. lyad dedi ki: Şu beytin Rabbine yemin ederim ki, iki gözüm İbn Mübârek gibisini görmemiştir. 181 yılında ramazan ayında vefât etmiştir. (İbnu'l-imad, Şezeratu'z-Zeheb, I, 295-297)*


**İbni Mübârek (rahimehullah) dedi ki: "Mekke'de, Medine'de, Kufe'de, Basra'da, Mısır'da ve Horosan'da insanların Sünnet ve Cemaat üzere olmayı şöylece açıklamakta görüş birliği ettiklerini gördüm:**


📌**Allah'tan başka ibâdete layık hiçbir ilâh olmadığına, Muhammed'in onun kulu ve Rasûlü olduğuna şehâdet eden**


📌**İşi aziz ve celil olan Allah'a havale edip her şeyin, hayrın, şerrin, küfrün ve îmânın Allah'ın kaza ve kaderi ile olduğunu bilen**


📌**Aziz ve Celil olan Allah'ın peygamberine sahâbe olmaları için seçtiği geçmiş selefin hakkını itiraf edip kabul eden**


📌**Ebu Bekir es-Sıddîk'i, Ömer bin Hattâb'ı, Osman bin Affan'ı ve Ali bin Ebi Tâlib'i (radıyallahu anhum) öne geçiren**


📌**Küçükleriyle büyükleriyle Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in ashâbına rahmet okuyan, onların faziletlerini söz konusu eden, aralarındaki anlaşmazlıklarda bir şey söylemeyen**


📌**İki bayram namazını Arafat'taki namazı ve cemaatle kılınan namazları iyi yahut günahkâr olsun her imamın arkasında kılan**


📌**Kur'ân'ı Allah'ın kelâmı ve onun indirdiği kitap olarak bilip mahlûk olduğunu söylemeyen**


📌**Îmânı söz, amel ve niyet ile birlikte sünnete uygun hareket etmek olarak bilen**


📌**Îmânın kalp ve âzâların ameli olup artıp eksildiğini kabul eden**


📌**Cihadın Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem)'in Allah tarafından peygamber olarak gönderildiği zamandan itibaren Deccal ile savaşacak son Mü'min topluluk gelene kadar devam edeceğini, zâlim bir kimsenin zulmünün (buna) zarar vermeyeceğini bilip**


📌**Kabir azâbına, Münkere, Nekire, Havza, Şefaate, Mîzâna, cennetliklerin Aziz ve Celil olan Rablerini göreceklerine îmân edendir.**


📌**Peygamberlerin ve Rasûllerin (aleyhisselâm) getirdiklerine îmân ederiz. Bu hususta onlara karşı misaller getirmeyiz**


📌**Ehl-i sünnetin niteliği: Aziz ve celil olan Allah'ın kitabının gereğini; Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in hadislerini ve ashâb-ı kirâmın (radıyallahu anhum) sözlerinin gereğini kabul etmektir. Kişisel görüşü ve kıyası terketmektir**


📌**İşte benim eski âlimlerimizin üzerinde ittifak ettiklerini gördüğüm husus budur. Allah bizlere de, sizlere de istikâmeti ve sâlihlere kavuşmayı nasib etsin.**

[Akîde Nedir?](https://www.illiyyuntv.com/blogs/akide-nedir-54)

"Akîde" için Arama Sonuçları